Θυμός
Ο Charles Spielberger, ψυχολόγος που ειδικεύεται στη μελέτη του θυμού. Ορίζει το θυμό ως: « μια συναισθηματική κατάσταση που ποικίλλει σε ένταση από τον ήπιο εκνευρισμό ως την έντονη οργή και μανία».
Όπως και άλλα συναισθήματα, συνοδεύεται από φυσιολογικές και σωματικές αλλαγές: όταν θυμώνουμε, η καρδιά μας χτυπά πιο δυνατά και η πίεση του
αίματός μας αυξάνεται, όπως αυξάνονται και τα επίπεδα των ορμονών αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη.
Ο θυμός γεννιέται από εξωτερικά ερεθίσματα αλλά και από ανησυχία ή από συνεχή ενασχόληση με τα προσωπικά μας προβλήματα. Κάποιες μνήμες τραυματικών ή εξοργιστικών γεγονότων μπορούν, επίσης, να προκαλέσουν συναισθήματα θυμού.
αίματός μας αυξάνεται, όπως αυξάνονται και τα επίπεδα των ορμονών αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη.
- Γέροντα, εγώ νομίζω ότι δεν θυμώνω, αλλά
απλώς νευριάζω.
- Πώς γίνεται αυτό; Αν νευριάζεις, πρέπει να εξετάσεις να δεις μήπως έχεις το πάθος του θυμού. Άλλο αν κάποιος νευριάσει και πει καμιά κουβέντα, επειδή είναι νευριασμένος ή έχει κάποιο πρόβλημα, έναν πόνο κ.λπ. Τότε «καλημέρα» να του πει ο άλλος , «δεν με παρατάς κι εσύ!» - μπορεί να του απαντήσει. Μα καλά, «καλημέρα» του είπε∙ δεν του είπε κάτι κακό. Αυτός όμως είναι κουρασμένος, έχει τον πόνο του, για αυτό αντιδρά έτσι. Βλέπεις, και το πιο υπομονετικό γαϊδουράκι, όταν το παραφορτώσεις, θα κλωτσήσει.
- Γέροντα, όταν δεν είμαι συμφιλιωμένη με τον εαυτό μου, μου φταίει το καθετί και αντιδρώ.
- Αν δεν είσαι συμφιλιωμένη με τον εαυτό σου , αυτό σημαίνει ότι έχεις μια πνευματική αδιαθεσία και είναι φυσικό μετά να αντιδράς. Όπως, όταν κάποιος είναι σωματικά άρρωστος, χάνει καμιά φορά την υπομονή του και κουράζεται λ.χ. να ακούει τους άλλους να μιλάνε, έτσι και όταν δεν είναι σε καλή πνευματική κατάσταση, του λείπει η εγρήγορση, η υπομονή , η ανεκτικότητα.
- Τι φταίει, Γέροντα, που θυμώνω με το παραμικρό;
- Φταίει που πιστεύεις ότι πάντοτε φταίνε οι άλλοι. Ο θυμός σ' εσένα ξεκινάει από τους λογισμούς που βάζεις για τους άλλους. Εάν βάζεις καλούς λογισμούς, δεν θα εξετάζεις τι σου είπαν ή πώς σου το είπαν, θα παίρνεις το βάρος επάνω σου και δεν θα θυμώνεις.
- Όμως, Γέροντα, δεν μπορώ να πιστέψω ότι πάντοτε φταίω εγώ.
- Φαίνεται, υπάρχει μέσα σου κρυφή υπερηφάνεια. Να προσέχεις, γιατί ο θυμός έχει μέσα δικαιολογία, υπερηφάνεια, ανυπομονησία, αναίδεια.
- Γέροντα, γιατί σήμερα οι άνθρωποι νευριάζουν τόσο εύκολα;
- Τώρα και οι μύγες νευριάζουν! Έχουν πείσμα, θέλημα!... Παλιά, αν τις έδιωχνες, έφευγαν. Τώρα, επιμένουν... Είναι όμως αλήθεια ότι και μερικά επαγγέλματα σήμερα όχι μόνο δεν βοηθούν για την ψυχική ηρεμία, αλλά και τον εκ φύσεως ήρεμο άνθρωπο μπορεί να τον κάνουν νευρικό.
Πολλές φορές ,από μερικές εξωτερικές αφορμές αγανακτεί ο άνθρωπος και ξεσπά, επειδή δεν αναπαύεται με αυτό που κάνει και θέλει κάτι άλλο. Αυτές όμως οι αντιδράσεις είναι εξωτερικές σκόνες που φεύγουν, όταν βρει ο άνθρωπος αυτό που τον αναπαύει.
- Πώς γίνεται αυτό; Αν νευριάζεις, πρέπει να εξετάσεις να δεις μήπως έχεις το πάθος του θυμού. Άλλο αν κάποιος νευριάσει και πει καμιά κουβέντα, επειδή είναι νευριασμένος ή έχει κάποιο πρόβλημα, έναν πόνο κ.λπ. Τότε «καλημέρα» να του πει ο άλλος , «δεν με παρατάς κι εσύ!» - μπορεί να του απαντήσει. Μα καλά, «καλημέρα» του είπε∙ δεν του είπε κάτι κακό. Αυτός όμως είναι κουρασμένος, έχει τον πόνο του, για αυτό αντιδρά έτσι. Βλέπεις, και το πιο υπομονετικό γαϊδουράκι, όταν το παραφορτώσεις, θα κλωτσήσει.
- Γέροντα, όταν δεν είμαι συμφιλιωμένη με τον εαυτό μου, μου φταίει το καθετί και αντιδρώ.
- Αν δεν είσαι συμφιλιωμένη με τον εαυτό σου , αυτό σημαίνει ότι έχεις μια πνευματική αδιαθεσία και είναι φυσικό μετά να αντιδράς. Όπως, όταν κάποιος είναι σωματικά άρρωστος, χάνει καμιά φορά την υπομονή του και κουράζεται λ.χ. να ακούει τους άλλους να μιλάνε, έτσι και όταν δεν είναι σε καλή πνευματική κατάσταση, του λείπει η εγρήγορση, η υπομονή , η ανεκτικότητα.
- Τι φταίει, Γέροντα, που θυμώνω με το παραμικρό;
- Φταίει που πιστεύεις ότι πάντοτε φταίνε οι άλλοι. Ο θυμός σ' εσένα ξεκινάει από τους λογισμούς που βάζεις για τους άλλους. Εάν βάζεις καλούς λογισμούς, δεν θα εξετάζεις τι σου είπαν ή πώς σου το είπαν, θα παίρνεις το βάρος επάνω σου και δεν θα θυμώνεις.
- Όμως, Γέροντα, δεν μπορώ να πιστέψω ότι πάντοτε φταίω εγώ.
- Φαίνεται, υπάρχει μέσα σου κρυφή υπερηφάνεια. Να προσέχεις, γιατί ο θυμός έχει μέσα δικαιολογία, υπερηφάνεια, ανυπομονησία, αναίδεια.
- Γέροντα, γιατί σήμερα οι άνθρωποι νευριάζουν τόσο εύκολα;
- Τώρα και οι μύγες νευριάζουν! Έχουν πείσμα, θέλημα!... Παλιά, αν τις έδιωχνες, έφευγαν. Τώρα, επιμένουν... Είναι όμως αλήθεια ότι και μερικά επαγγέλματα σήμερα όχι μόνο δεν βοηθούν για την ψυχική ηρεμία, αλλά και τον εκ φύσεως ήρεμο άνθρωπο μπορεί να τον κάνουν νευρικό.
Πολλές φορές ,από μερικές εξωτερικές αφορμές αγανακτεί ο άνθρωπος και ξεσπά, επειδή δεν αναπαύεται με αυτό που κάνει και θέλει κάτι άλλο. Αυτές όμως οι αντιδράσεις είναι εξωτερικές σκόνες που φεύγουν, όταν βρει ο άνθρωπος αυτό που τον αναπαύει.
Από
το βιβλίο: «ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟY
Ο Eckhart Tolle:
στο βιβλίο του «Η δύναμη του Τώρα» αναφέρει …..
Τι κάνουμε όταν είμαστε
αντιμέτωποι με ανθρώπους που θέλουν να μας χειραγωγήσουν, να μας χρησιμοποιήσουν
ή να μας ελέγξουν;
«…….Αυτοί
οι άνθρωποι είναι ξεκομμένοι από την Ύπαρξη, κι έτσι προσπαθούν ασυνείδητα να
πάρουν ενέργεια και δύναμη από σένα. Είναι αλήθεια ότι ένα μη συνειδητό άτομο
προσπαθεί να χρησιμοποιήσει ή να χειραγωγήσει άλλους, αλλά είναι εξίσου αλήθεια
ότι μόνο ένα μη συνειδητό άτομο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να χειραγωγηθεί. Αν αντιστέκεσαι ή μάχεσαι
στην ασυνείδητη συμπεριφορά στους άλλους, γίνεσαι και ο ίδιος μη συνειδητός.
Παράδοση, όμως, δε σημαίνει ότι επιτρέπεις
στον εαυτό σου να χρησιμοποιείται από μη συνειδητούς ανθρώπους. Σε καμιά
περίπτωση. Είναι απόλυτα δυνατόν να πεις σε κάποιον «ΟΧΙ», ξεκάθαρα και
σταθερά, ή να φύγεις από μια κατάσταση, και ταυτόχρονα να μην έχεις καμιά
εσωτερική αντίσταση. Όταν λες «όχι» σε έναν άνθρωπο ή σε μια κατάσταση, άφησέ
το αυτό να παρέλθει όχι από αντίδραση αλλά από ενόραση, από μια ξεκάθαρη
συνειδητοποίηση του τι είναι καλό ή όχι για σένα εκείνη τη στιγμή. Ας είναι ένα
μη αντιδραστικό «όχι», ένα «όχι» υψηλής ποιότητας, ένα «όχι» απαλλαγμένο από
κάθε αρνητικότητα, που δε δημιουργεί άλλο πόνο.
………………………..Αν
δεν μπορείς να παραδοθείς, ανάλαβε δράση αμέσως: μίλα ή κάνε κάτι που θα φέρει κάποια
αλλαγή στην κατάσταση-ή απομακρύνσου από αυτή. Πάρε την ευθύνη της ζωής σου. Μη
ρυπαίνεις την πανέμορφη, αστραφτερή σου εσωτερική Ύπαρξη και τη Γη με
αρνητικότητα. Μη δίνεις στη δυστυχία και σε οποιαδήποτε μορφή της τόπο κατοικίας
μέσα σου.
………..Οι σχέσεις μας αλλάζουν με την παράδοση.
Αν δεν μπορείς ποτέ να δεχτείς αυτό που
υπάρχει, είναι επόμενο ότι δεν μπορείς να δεχτείς κανέναν άνθρωπο όπως είναι. Κρίνεις,
κατακρίνεις, κολλάς ετικέτες, απορρίπτεις ή επιχειρείς να αλλάξεις τους άλλους.
Επιπλέον, αν κάνεις συνεχώς το Τώρα μέσο για κάθε σκοπό στο μέλλον, τότε κάνεις
επίσης και κάθε άνθρωπο που συναντάς ή με τον οποίο σχετίζεσαι μέσο για έναν
σκοπό. Η σχέση ή ο άνθρωπος έχει τότε δευτερεύουσα σημασία για σένα ή καμιά απολύτως.
……Όταν εμπλέκεσαι σε μια λογομαχία ή σε
κάποια σύγκρουση με το σύντροφό σου ή με κάποιον κοντινό σου άνθρωπο ξεκίνα
παρατηρώντας πόσο αμυντικός γίνεσαι καθώς η θέση σου δέχεται επίθεση, ή νιώσε
τη βία της δικής σου επιθετικότητας καθώς επιτίθεσαι στη θέση του άλλου. Παρατήρησε
την προσκόλληση σου στη δική του άποψη, στη δική σου γνώμη. Νιώσε τη νοητική
και τη συναισθηματική ενέργεια πίσω από την ανάγκη σου να έχεις δίκιο και να
βγάλεις τον άλλο λάθος.
Αυτή είναι η ενέργεια του εγωικού νου. Την κάνεις συνειδητή αναγνωρίζοντας τη,
νιώθοντάς την όσο πληρέστερα μπορείς. Τότε, κάποια μέρα, στη μέση μια
λογομαχίας, θα συνειδητοποιήσεις ξαφνικά ότι έχεις επιλογή και μπορείς να
αποφασίσεις να απαραιτηθείς από την αντίδρασή σου-μόνο και μόνο για να δεις τι
θα συμβεί. Παραδίνεσαι.
Δεν εννοώ να παραιτηθείς από την αντίδραση
μόνο λεκτικά, λέγοντας «εντάξει, έχεις δίκιο», με μια έκφραση στο πρόσωπο σου που λέει «είμαι
υπεράνω όλης αυτής της παιδιάστικης ασυνειδησίας.» αυτό δείχνει την αντίσταση
σε ένα άλλο επίπεδο, με τον εγωικό νου ακόμα στα ηνία, να διεκδικεί την
ανωτερότητά του. Μιλάω για παραίτηση από ολόκληρο το νοητικό-συναισθηματικό
ενεργειακό πεδίο μέσα σου που μάχεται για εξουσία.
Το εγώ είναι πονηρό και έτσι πρέπει να
επαγρυπνείς διαρκώς, να είσαι έντονα παρών και ολότελα ειλικρινής με τον εαυτό
σου, για να δεις αν έχεις αληθινά εγκαταλείψει την ταύτισή σου με μια νοητική
θέση κι αν έχεις ελευθερωθεί έτσι από το νου σου. Αν ξαφνικά νιώσεις πολύ
ανάλαφρος, ξεκάθαρος και βαθιά γαλήνιος, αυτό είναι αλάθητο σημάδι ότι έχεις πραγματικά
παραδοθεί. Παρατήρησε τότε τι συμβαίνει στη νοητική θέση του άλλου, καθώς δεν
την ενεργοποιείς πια με την αντίστασή σου. Όταν η ταύτιση με νοητικές θέσεις
έχει βγει από τη μέση, τότε αρχίζει η αληθινή επικοινωνία.
……..το Εγώ πιστεύει ότι η δύναμή του
βρίσκεται στην αντίσταση σου, ενώ, στην πραγματικότητα, η αντίστασή σε
ξεκόβει από την Ύπαρξη, το μόνο μέρος αληθινής δύναμης. Η αντίσταση είναι αδυναμία και φόβος που μασκαρεύεται σε δύναμη. Αυτό που το εγώ βλέπει σαν αδυναμία είναι
η Ύπαρξή σου, στην καθαρότητα, την
αθωότητα και τη δύναμή της. Αυτό που βλέπει σα δύναμη είναι αδυναμία. Έτσι, το
εγώ λειτουργεί διαρκώς με την αντίσταση και παίζει κίβδηλους ρόλους για να
καλύψει την «αδυναμία» σου, που στην πραγματικότητα είναι η δύναμή σου. …….
Στην παράδοση , δε χρειάζεσαι πια τις άμυνες
του εγώ και τις ψεύτικες μάσκες. Γίνεσαι πολύ απλός, πολύ αληθινός. «Αυτό είναι
επικίνδυνο», λέει το εγώ. «Θα πληγωθείς. Θα γίνεις τρωτός.» αυτό που το Εγώ δε
γνωρίζει, φυσικά, είναι ότι μόνο μέσα από την παραίτηση από την αντίσταση, μόνο
με το να γίνεις «τρωτός» μπορείς να ανακαλύψεις πόσο αληθινά και ουσιαστικά
άτρωτος είσαι.
Είναι αδύνατο να βελτιωθεί ο κόσμος, αν δεν
βελτιωθούν οι άνθρωποι που κατοικούν σ' αυτόν. Πλάτων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου